سوباتان

سوباتان دارای جمعیت کمی است که در اواخر ماه اول تابستان از روستاهایی چون قلعه‌بین در این مکان سکنی گزیده و در اواخر آخرین ماه تابستان به خانه‌های خود باز می‌گردند.

این محل از چشمه‌های پرآب و بسیار خنک و هوای عالی برخوردار بوده و دارای زمین‌های سرسبز پوشیده از چمن است که حفره‌هایی چند سیل‌ اب‌ را در خود فروبرده و به دور دست می‌برد، شاید کمتر کسی بداند که سوباتان به معنی محلی که آب فرو می‌برد، باشد.

این ییلاق زیبا و دیدنی در بخش کرگانرود واقع شده است که فاصله آن تا شهر هشتپر‍‍‍‍ حدود ۳۲ کیلومتر با جاده‌ای کوهستانی است که از دل جنگل‌های تالش می‌گذرد و سوباتان در بالای یک طرف دره لیسار و ییلاق تاریخی برزبیل، در طرف دیگر این دره واقع شده است. در واقع سوباتان در 60 کیلومتری تالش واقع است.

در داخل و اطراف سوباتان گورستان‌های متعددی از هزاره‌ها پیش تاکنون وجود دارد؛ این منطقه همواره محل گذر کوچ‌نشینان و مسافران خطه گیلان به اردبیل بوده و به همین دلیل آثار استقراری زیادی از گذشته در این محوطه باقی نمانده است. همچنین در این ییلاق معدن مس و آثار تاریخی کاروانسرای شاه عباسی و قبرهای ماقبل تاریخ در محلی بنام کندی یا کهنه‌ ده ییلاق برزبیل وجود دارد.

چشمه باتمان بولاق که بین سوباتان و اسبومار واقع شده، منطقه باستانی گنجخانه، سرچشمه اصلی قنات سلسال که سر از قلعه سلسال لیسار درمی‌آورد و بازار سنتی سوباتان از نقاط جالب و دیدنی سوباتان است. قلعه سلسال که در پایین‌دست سوباتان واقع شده، تنها اثر تاریخی معماری شناخته شده در این محل است، قلعه‌خشک که بسیار سرسبز است نیز در جهتی مخالف قلعه‌ سلسال بدون وجود چشمه‌های جوشان قرار دارد که به آن اقامتگاه بزرگان نیز می‌گویند.

ساری‌داش(سنگ زرد)، آلچالخ(محل رشد درخت آلوچه)، هاچاداش(جایی که کوه به شکل تیر و کمان در آمده است) و باغ داگل (محلی که ییلاق ایل شاهسون از ایلات استان اردبیل به شمار می‌رود)، از دیگر محوطه‌های طبیعی شناخته شده در ارتفاعات ییلاق سوباتان به شمار می‌آید.

در حالی که دمای شهرهای مختلف استان گیلان مرطوب ترین استان کشور به ندرت به کمتر از یک درجه بالای صفر می رسد، در ارتفاعات سوباتان تابستان هم چاله‌های پر از برف دیده می‌شود و به همین دلیل زمستان که می‌رسد جز دو خانوار کس دیگری در سوباتان نمی‌ماند و بقیه به جنگل‌های دامنه البرز و کنار دریاچه لیسار کوچ می‌کنند.

این روستا فاقد برق و گاز مى باشد و تنها بعد از غروب خورشید به مدت 3 ساعت روشنایى خود را با ژنراتور برق تامین مى نمایند

پدر من یک خزنده است

معلم با عصبانیت گفت دیگه بسه خستم کردید مرتب بشینید میخام ورقه امتهانی رو بدم... بچه ها ساکت شدند. همه منتظر موندند تا معلم ورقه ها رو داد. هنوز معلم سر میز خود بر نگشته بود که بچه ها سوال کردند خانم سوال چهار رو چجوری بنویسیم و خانم معلم توضیح داد. بچه ها مشغول نوشتن شدند. معلم این حالت رو دوست داشت چهره های بچه ها هنگام نوشتن ورقه ممیک خاصی داشت. خانم دوست داشت یک بچه مثل همین بچه ها داشته باشه. در این فکرها بود که دید یکی از بچه ها دارد با سوالی کلنجار میره. زور میزنه و اخم میکنه. معلم با صبر و حوصله پیش رفت و گفت عزیزم چرا اینجوری میکنی با خودکارت داری میز رو شخم میکنی... بچه سرشو بلند کرد چشمهاش مثل مروارید میدرخشید. زبون باز کرد و گفت :

- خانم شما نوشتین با این کلمه ها جمله بنویسیم خوب؟
- خانم گفت خوب.
- خوب خانم من معنی این کلمه رو نمیدونم که...
- کدوم کلمه؟
- خزنده...
- پسرم ببین مثلا کرکدیل و مار پیتون خزنده اند
- مرسی خانم

***

خانم در حال تصحیح ورقه هاست و بچه ها دارند بازی میکنند.

خانم از جمله های بچه ها خنده اش گرفته:

من آب را دوست دارم.

من وقتی به مدرسه می روم آب می خورم.

اگر آب نبود من تشنه می شدم.

مار یک خزنده است.

وقتی من می خزم یعنی خزنده هستم.

...

...

پدر من یک خزنده است!!!. (معلم به شدت متعجب شد)

بالای ورقه را نگاه کرد و دید همان پسری هسست که پرسیده بود خزنده یعنی چه. با صدای بلند بچه را صدا کرد. و بچه با صورتی کودکانه آمد.

- پسرم یعنی چه که پدر من خزنده است؟

- خوب خانم مار و کرکدیل مگر خزنده نیستند؟

- خوب آره

- خوب خانم پدر من مثل کرکدیل قوی است. مگه معنی خزنده قوی و شجاع نیست؟

معلم بعدها گفت من نتوانستم جوابی بدهم.

***

من برادر همان پسر کوچکم. بچه ها واقعیت را میبینند بهتر از بزرگترا. برادرم مهدی امسال وارد دبیرستان خواهد شد. او برای من همانند یک وجود ناشناخته شگفت انگیز است.

نخود سیاه

دیروز یک ایمیل دریافت کردم که یک دوست آشوری من در عراق مورد آزار و اذیت قرار گرفته و خانه پدریش ویران شده. این جوان چه گناهی دارد؟ به کدامین گناه؟ چرا آزار دادن انسانها بخشی از کار روزمره انسانهای دیگر شده است؟ چرا انسانها عبرت نمی کنند؟ روزهایی سخت در یش رو ملت پاکستان است و من نمیگویم کم به هم نوع خوب نیست ولی چراغی که به خانه رواست چرا برای بعضیها به مسجد هم رواست؟ نه این که اول باید مشکل و گره از کاره خود رفع کنیم؟ البته من هم در دلم آرزوی همیاری مردم پاکستان را دارم. و اگر تمکن مالی داشتن صد درصد کمکی در خور خودم می کردم. به آرزوی انسانی با کیفیت و بازده بیشتر.

***

همیشه میل به موفقیت در من بود. و است. میلی که همه دارند. ولی هرچقدر کمتر به آن فکر میکنم بیشتر حالم خوب است. نخود* بزرگ در زودپز نمی پزد. ایراد از نخود است یا زودپز؟ اگر زودپز بیش از اندازه گرم شود نخود بزرگ می پزد ولی کل نخود های کوچک وا می رود. چه راه حلی است که کوچک و بزرگ چیش هم پخته شوند؟ چه راهی؟ فقط یک راه است آن هم اینکه نخود بزرگ چند ساعت قبل از نخودهای دیگر در اب خیسانده شود. انسانهای بزرگم گرچه نیاز به امکانات بیشتری برای پیشرفت دارند ولی خودشان هم باشد بیش از انسانهای دیگر وقت بگذارند و تلاش کنند. داستان از این قرار است که بین نخودها همیشه استثنایی است. نخود سیاه نخودی مستعد و جهش یافته است. نخود سیاه را نباید دست کم گرفت بعضی از نخودهای سیاه دیرپز و بعضی زودپزند. چه باید کرد؟ راه حل ساده این است که نخودهای سیاه را گرچه خوبند و مستعد ولی از نخودهای معمول جدا کرده و روی کونشان گلدی بزنیم و بیندازیم دور. تمام شد. حال اگر کسی زیادی مثل نخودهای سیاه باشد تنها یک راه داریم. آن هم این است که بفرستیمشان تا پی نخود سیاه بروند و یاد بگیرند که نباید به هر چیزی گیر داد.

---------------------------------------------------------------------------------------
*نخود گياهي است يكساله و از خانواده حبوبات كه بلندي بوته آن به حدود 30 سانتيمتر مي رسد .

ساقه اين گياه پوشيده از تارهاي غده اي است . برگهاي آن مركب از 13 تا 17 برگچه كوچك و دندانه دار مي باشد . گلهاي آن سفيد رنگ مايل به قرمز يا آبي بطورتك تك بر روي ساقه قرار درد . ميوه آن بصورت نيام و غلاف آن كوچك ،‌متورم و نوك تيز بطول 2 تا 3 سانتيمتر است كه در آن يك دانه نخود به رنگ نخودي يا سياه قرار درد .
نخود يكي از حبوبات مغذي و انرژي زا وپر مصرف است
تركيبات شيميايي:
در صد گرم نخود موادزير موجود است :

آب 10 گرم
پروتئين 20 گرم
نشاسته 155 گرم
كلسيم 150 ميلي گرم
فسفر 35 ميلي گرم
آهن 7 ميلي گرم
سديم 25 ميلي گرم
پتاسيم 780 ميلي گرم
ويتامين آ 50 واحد
ويتامين ب 1 0/3 واحد
ويتامين ب 2 0/15واحد
ويتامين ب 3 2 ميلي گرم
مواد روغني 5 گرم
نخود همچنين داراي مقدر بسيار كمي ارسنيك ، اسيد اگزاليك ، اسيد استيك و اسيد ماليك و املاح كميابي نظير بر ، ليتيوم و مس است . ضمنا داراي موادي مانند لسيتين ، گالاكتان ، ساكاروز ،‌دكستروز و سلولز در نخود وجود دارد
خواص داروئي:
نخود بعلت درا بودن اسد هاي آمينه مختلف ،‌ويتامين ها و مواد معدني غذاي بسيار خوبي است .
نخود از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است و با همه خواص بيشماري كه درد نفاخ و دير هضم مي باشد و نبايد در خوردن آن افراط كرد .
1)نخود كمي ملين است
2)نخود اثر ادرار آور و قاعده آور درد
3)نخود كرم كش است
4)براي برطرف كردن درد سينه وريه باي نخود را با كمي نمك پخت و آب ژله مانند آنرا خورد .
5)روغن نخود براي تقويت مو موثر است شب ها آن را به سر بماليد و صبح مو را بشوئيد
6)روغن نخود را اگر به سر بماليد سردرد را شفا مي دهد .
7)روغن نخود را بر روي دنداني كه درد مي كند بماليد درد را برطرف خواهد كرد .
8)روغن نخود را اگر به زيرشكم بماليد براي تقويت نيروي جنسي موثر است
9)افراد گرم مزاج بايد نخود را با سكنجبين بخورند تا از نفخ شكم جلوگيري كند
10) نخود را مي توان براي دفع رسوبات دري و درمان زردي بكار برد
11)نخود درمان كننده قولنج هاي كليوي است
12)نخود را بصورت در داروريد و روي رخم هاي چركين بگذاريد آنها را باز كرده و اليتام مي دهد
13)يكي از غذاهاي مغذي كه سرشار از پروتيئن هاي گياهي ، ويتامين ها و مواد معدني است هموس مي باشد كه در كشورهاي عربي جزو غذاهاي اصلي آنهاست .گياه خواران هموس را جانشين گوشت مي كنند اين غذا از نخود پخته و كره كنجد كه تاهيني ناميده مي شود درست مي شود
طرز استفاده:
طرز تهيه هموس بقرار زير است
حدود 300گرم نخود را كاملا بپزيد كه نرم شود و تقريبا آب آن تمام شود . آب دو ليمو ترش را بگيريد و با نخود پخته داخل مخلوط كن برقي بريزد كه كاملا له شود . سپس مقدر 100 گرم كره كنجد و يك چهارم سير له شده و جعفري و نمك و مقدري هم روغن زيتون بآن اضافه كرده و همه را بهم بزيند تا كاملامخلوط شود .
هموس را مي توانيد بصورت سرد براي ساندويج استفاده كنيد . هموس حتي چاشت خوبي براي بچه هاست كه به مدرسه مي روند
مضرات :
مضرات خاصي براي آن بيان نشده است .

آرامگاه استر و مردخای

آرامگاه استر و مردخای

دومین مکان مقدس یهودیان جهان در ایران

همدان یکی از نامورترین مراکز تمدن کهن ایران زمین است که آثار بسیار ارزشمندی را در خود جای داده است منجمله : آرامگاه استر و مردخای , گنجنامه خشایارشاه , آرامگاه باباطاهر عریان , آرامگاه ابوعلی سینا , شهرک هگمتانه و . . . از این میان آرامگاه استر و مردخای در نزد یهودیان ایران و جهان جایگاه بسیار والایی دارد . این امر را میتوان یک فرصت مناسب جهت جذب یهودیان دنیا به ایران و بازدید از این مکان دینی در همدان دانست . از یک سوی میتواند سدی در برابر اندیشه های افراطی صهیونیست باشد و از سوی دیگر جذب و آزادی به یهودیان در ایران زمین که همیشه جایگاه ادیان و اندیشه و فرهنگ و تمدن بوده است . زائرین کلیمی هرساله مراسم دینی خود را که جشن پوریم نام دارد را در این مکان برگزار می کنند . این مراسم در اواخر اسفند و اوایل فروردین ماه برگزار می شود که طبق گاهشمار کلیمیان برابر است با 13 تا 15 آدار . مراسم یهودیان با نیایش , روزه , مراسم افطار و خواندن طومار مگیلا طی می شود و در روزهای 14,15 آدار با دادن هدیا , دید و بازدید و بزم و شادمانی انجام میگیرد . این بنای تاریخی زیبایی مختلفی دارد منجمله : درب سنگی که از حدود 2500 سال پیش تاکنون باقی مانده است , تندیس سنگی تخت پادشاهی خشایارشا نجات دهنده قوم یهود که جهت قدردانی از وی ساخته شده است و گنجینه چوبی قدیمی که قبر استر و مردخای در زیر آن صندوق قدیمی واقع شده است .

درب 2500 ساله سنگی در آرامگاه

فلسفه استر و مردخای بسیار طولانی و جذاب است . در این جا خلاصه ای از آنچه در تاریخ ایران به ثبت رسیده است را بازخوانی میکنیم . استر یک بانوی ایرانی یهودی بوده است که در زیبایی سرآمد روزگار خود محسوب می شده است . مردخای نیز عموی استر می باشد . وقایع استر و مردخای به روزگار شهریاری خشایارشاه پادشاه ایران در سالهای 445 تا 486 پیش از میلاد بازمیگردد . نام واقعی استر هدیسه بوده است که به دلیل زیبایی بی اندازه به استر یعنی ستاره از سوی شاهنشاه ایران لقب می گیرد . عموی استر شخصی به نام مردخای بوده که پسر یائیر از خاندان بنیامین است . وی نگهبان دربار شاهنشاهی ایران در پایخت زمستانی شوش بوده است . مردخای تربیت استر را از کودکی بر عهده داشت و از آنجایی که در ایران ادیان مختلف طبق فرهنگ کهن ایرانی همگان آزاد بودند آنان از زندگی خوبی برخوردار بودند . شوربختانه در این میان شخصی به نام هامان که از وزرای هخامنشی بوده است توطئه ای را جهت نابودی یهودیان در ایران برنامه ریزی میکند که از دید پادشاه ایران مخفی می ماند . مردخای از آن جهت که در دربار بود از این توطئه آگاه می شود و شاهنشاه ایران را نیز باخبر می کند . خشایارشاه دستور براندازی این توطئه را صادر میکند و استر و مردخای هر دو پس از مرگ طبیعی به جهت قدردانی از این خدمت بزرگی که به قوم یهودیان در ایران کردند به دو تن از نامورترین نجات دهندگان قوم یهود تبدیل می شوند . در تورات نیز پیشینه سکونت یهودیان در ایران چنین آمده است : و پادشاه آشور , اسرائیل را به آشور کوچانید , ایشان را در حلح و خابور نهر جوزان و در شهرهای مادیان ( آذربایجان و کردستان ) برده و سکونت داد . کوروش بزرگ ( 559,530 پیش از میلاد) پس از فتح شکوهمندانه و صلح طلبانه شهر متمدن بابل , یهودیانی را که نبوکدنصر پادشاه بابل به اسارت و بندگی گرفته بود آزاد کرد و به آنان به عنوان یک انسان , جدای از عقیده دینی , آزادی اجتماعی و بیان داد . فرمان آزاد سازی و بازگشت یهودیان اسیر شده بابل به سوی بیت المقدس در سال 537 پیش از میلاد از سوی کوروش بزرگ هخامنشی صادر می شود . پس از این فرمان که جزو نخستین فرمانهای جهانی حقوق بشر و آزادی و منع اسارت است یهودیان بسیاری راهی ایران می شوند و در شهرهای مختلف سکونت گزیده اند .

رها در راهی بی انتها , کفشهایم نای رفتن ندارند دیگر.بوی تعفنی می آید. بوی گندیده ماهی. ماهی بزرگ را پشت سر گذاشتم.هوای نفسم در غلیان است.آمیزشی بزرگ در راه است و روحی کوچک در پیش. گرد و خاکی می آید و بادی می وزد. شهر نزدیک است. ولی من در هوسهای درونم می لغزم. جیبهایم پر است از جن. سربازانی بی ادعا. صدایی از بادیه می آید: قولو لا اله الا تفلحو...

کاش می شد

کاش می شد آمپول عشق ساخت
سر کوچه ایستاد
رایگان تزریق کرد
کاش می شد آبشش داشت
زیر امواج با صدای بلند
دوستت دارم گفت
کاش می شد بال داشت
اوج گرفت و بال زد
و در ژیلینا* بر زمین نشست
واقعا زیباست
گرچه یاوه می گویم ولی
امیدی دارم
اندک اما خوشبو

+++T+++

ژیلینا : Zilina